چه خدمات و کالاهایی مشمول معافیت مالیات بر ارزش افزوده می شود؟

با سلام. کالاها و خدماتی که از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند به شرح زیر است:

الف- کالا‌ها

۱-  تمامی محصولات کشاورزی فرآوری نشده شامل محصولات خام زراعی، باغی، گیاهان دارویی، محصولات مرتعی، محصولات جنگل (از جمله چوب خام)، محصولات گلخانه (از جمله سبزی، صیفی، گل و گیاه و انواع قارچ.)

تبصره- فعالیت‌های مربوط به مراحل انبارداری، بسته‌بندی و نگهداری محصول در دمای مناسب در داخل سردخانه، انجماد محصول (شامل سردخانه)، پاک کردن، پوست‌گیری مانند شالی‌کوبی، خشک‌کردن انواع محصولات مانند چای، درجه بندی، بوجاری بذور، شستشو، تفکیک، همگن‌سازی، تمیزکاری، کشمش و خرما با روش‌های مختلف، تفت‌دادن مانند پخت نخود و پنبه‌پاک‌کنی، فرآوری محصولات کشاورزی محسوب نمی‌شود. ارائه خدمات مزبور به محصولات کشاورزی مشمول مالیات فروش نیست.

۲-  دام زنده و خوراک آن، کلیه مواد اصلی تولید مثل دام زنده مطابق پروانه صادره توسط وزارت جهاد کشاورزی، کشت بافت، کمپوست و بستر آماده کشت بافت.

تبصره- دام به حیواناتی (شامل چهارپایان، پرندگان، آبزیان و حشرات) اطلاق می‌گردد که برای امور تغذیه انسان یا دام و فعالیت‌های اقتصادی، تولیدی و آزمایشگاهی، تولید، نگهداری و پرورش داده می‌شوند.

۳- بذر ، نهال، نشاء، سم و کود؛

۴- آب مصارف کشاورزی؛

۵- پنیر ، شیر و ماست؛

۶- تخم ماکیان؛

۷- نان و آرد؛

۸- کلیه گوشت ها و فرآورده‌های گوشتی؛

۹- سویا، برنج، حبوبات و پروتئین سویا؛

۱۰- انواع روغن‌های خوراکی اعم از حیوانی و گیاهی؛

۱۱- شیرخشک برای تغذیه کودکان؛

۱۲- کاغذ باطله و خمیر کاغذ؛

۱۳- دفتر تحریر؛

۱۴- کاغذ چاپ، تحریر و روزنامه؛

۱۵- نسخه‌های کاغذی و الکترونیکی محصولاتی چون: کتاب، روزنامه، مجله و نشریه

۱۶- کالا‌هایی که همراه مسافر وارد می شود برای استفاده شخصی تا میزان معافیت مقرر بر اساس قانون مقررات ‏صادرات و واردات؛

۱۷- دارایی‌های غیرمنقول و انواع حواله‌های کاغذی یا الکترونیکی مبتنی بر آن ها.

تبصره- معافیت موضوع این جزء مانع وضع عوارض محلی توسط شورا‌های اسلامی شهر و بخش بر املاک، مستغلات، اراضی و فضا‌های شهری و روستایی نمی­باشد.

۱۸- هرگونه انتقال دارایی به/ از صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه موضوع قانون توسعه ابزار‌ها و نهاد‌های ‏مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی مصوب ۲۵/ ۰۹/ ۱۳۸۸ یا شرکت‌های فرعی صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه، ‏به عنوان آورده غیر نقد شرکاء در همان صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه.

تبصره- در صورتی که مالکیت و مدیریت شرکت‌های فرعی صندوق های سرمایه گذاری پروژه متعلق به صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه موضوع قانون توسعه ابزار‌ها و نهاد‌های ‏مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی باشد، هرگونه انتقال دارایی به/ از شرکت‌های فرعی صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه که صرفاً در راستای اجرای پروژه و مرتبط با وظایف صندوق‌های مذکور باشد، مشمول مالیات نیست.

۱۹-  هرگونه انتقال دارایی از/ به نهاد واسط موضوع قانون توسعه ابزار‌ها و نهاد‌های مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی

۲۰- فرش دستباف و مواد اولیه اصلی آن؛

۲۱- صنایع دستی تولید داخل موضوع ماده (۱) قانون حمایت از هنرمندان، استادکاران و فعالان صنایع دستی مصوب ۲۶/ ۱۰/ ۱۳۹۶ مطابق فهرستی که تا پایان دی ماه هر سال توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پیشنهاد می­شود و به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌رسد

۲۲-  انواع دارو و واکسن (انسانی و دامی)، لوازم مصرفی درمانی و توانبخشی؛

۲۳- رادار و تجهیزات کمک ناوبری هوانوردی، تجهیزات نظامی و اطلاعاتی موضوع ‏بند‌های «پ»، «ت» و «ث» ماده (۱۱۹) قانون امور گمرکی مصوب ۲۲/ ۰۸/ ۱۳۹۰‏ با رعایت ترتیبات مقرر در بند‌های مذکور.

تبصره- معافیت این جزء در خصوص اقلام موضوع بند «پ» ماده (۱۱۹) قانون امور گمرکی در حوزه دفاعی با اعلام وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح و تأیید وزیر امور اقتصادی و دارایی قابل اعمال است.

۲۴-  تجهیزات و اقلام با کاربرد صرفاً نظامی، انتظامی، دفاعی، امنیتی و اطلاعاتی.

تبصره ۱- فهرست این تجهیزات و اقلام با پیشنهاد وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح و هماهنگی ستاد کل نیرو‌های مسلح به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.

تبصره ۲- واردات کالا‌های موضوع جزء‌های (۲)، (۶)، (۹)، (۱۶) و (۱۷) بند «الف» این ماده معاف از پرداخت مالیات می‌باشد. واردات کالا‌های موضوع جزء‌های (۱)، (۳)، (۵) و (۱۳) بند «الف» این ماده مشمول معافیت نبوده و مالیات با نرخ استاندارد نه‌درصد (۹%) در مبادی گمرکی به آن تعلق می‌گیرد. عرضه این کالا‌ها در داخل کشور، مانند عرضه کالا‌های مشابه داخلی از پرداخت مالیات معاف است. در خصوص جزء (۱۵) این بند، در صورتی که با تأیید وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کالای مورد نظر مشابه داخلی نداشته باشد، واردات آن از پرداخت مالیات معاف می‌باشد و اگر واردات کالای موردنظر به دلیل کمبود تولید داخل نسبت به نیاز بازار، ضرورت داشته باشد، واردات کالای مزبور با رعایت قانون حداکثر استفاده از توان داخل، مشمول مالیات با نرخ سه‌درصد (۳%) در مبادی گمرکی می‌باشد. عرضه این کالا‌ها در داخل کشور، مانند عرضه کالا‌های مشابه داخلی از پرداخت مالیات معاف است.

تبصره ۳- تولیدکنندگان و یا عرضه کنندگان کالا‌های موضوع این بند مکلفند که برچسب معافیت از مالیات بر ارزش افزوده را بر روی بسته بندی کالا‌های مذکور درج نمایند. سازمان مکلف است فهرست کالا‌ها و خدمات معاف از مالیات را از طریق شیوه‌های مناسب از جمله درج در سامانه عملیات الکترونیکی سازمان به اطلاع عموم مردم برساند. سازمان مکلف است که امکان دریافت گزارش‌های مردمی مبنی بر دریافت مالیات توسط عرضه کنندگان کالا‌ها و خدمات معاف از مالیات را از طریق سامانه عملیات الکترونیکی خود فراهم نماید. دریافت مالیات از کالا‌ها و خدمات معاف توسط عرضه کنندگان آن‌ها مشمول جریمه‌ای معادل دو برابر مالیات دریافتی بوده و قابل بخشودگی نمی‌باشد.

تبصره ۴- واردات کالا‌های اهدایی به صورت بلاعوض به جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران، سازمان اورژانس کشور، سازمان بهزیستی، آستان­های مقدسه و کمیته امداد امام خمینی با تأیید وزیر امور اقتصادی و دارایی، حوزه‌های علمیه با تأیید مرکز مدیریت حوزه علمیه استان مربوطه و مؤسسات خیریه با تأیید مراجع صادرکننده مجوز آن‌ها از پرداخت مالیات معاف است.

ب- خدمات:

۱- خدمات درمانی، تشخیصی و پیشگیری، خدمات توانبخشی و حمایتی و خدمات آرامستان‌ها؛

۲- خدمات درمانی و پیشگیری دامی و گیاهی، واحد‌های مکانیزاسیون آب کشاورزی، کشت بافت و تولید اندام‌های تکثیری گیاهان؛

۳- خدمات چاپ و انتشار روزنامه اعم از کاغذی یا الکترونیکی، چاپ کتاب، نشریه و خدمات نشر و توزیع آنها،

۴- ارائه خدماتی که مابه‌ازای آن به صورت حقوق و دستمزد پرداخت می‌شود در صورتی‌که مشمول فصل مالیات بر درآمد حقوق موضوع قانون مالیات‌های مستقیم باشد.

تبصره- در ارائه خدمت توسط شرکت‌های تأمین نیروی انسانی و شرکت‌هایی که از طریق قرارداد‌های حجمی خدمات خود را با در اختیار گذاشتن نیروی کار به متقاضی ارائه می‌کنند (مانند شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پرستاری و خدمات نظافتی)، بخشی از قرارداد که مربوط به هزینه‌های حقوق و دستمزد است، معاف می‌باشد. حکم این بند مشروط به تأیید میزان حقوق و دستمزد و مزایا توسط سازمان بیمه­ گر است.

۵- عملیات و خدمات بانکی شامل دریافت سپرده، اعطای تسهیلات و یا ایجاد اعتبار، ارائه ضمانت‌نامه و انتقال وجه در چارچوب قوانین مربوط و مصوبات شورای پول و اعتبار؛

۶- خدمات اعتباری قرض‌الحسنه صندوق‌های قرض‌الحسنه دارای مجوز فعالیت از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران یا سایر مراجع مورد تأیید بانک مذکور و همچنین صندوق‌های قرض‌الحسنه که به موجب قانون تأسیس شده یا می‌شوند؛

۷- اعطای تسهیلات و صدور ضمانت‌نامه‌ها توسط صندوق‌های حمایتی، ضمانت صادرات، سرمایه‌گذاری که به موجب قانون یا با مجوز قانون تأسیس شده یا می­شوند در چارچوب اساسنامه آنها.

۸-  خدمات بیمه‌های زندگی، خدمات بیمه‌های محصولات کشاورزی، خدمات بیمه اجتماعی و درمان تکمیلی؛

۹-  خدمات بازار سرمایه شامل خدمات معاملات و تسویه اوراق بهادار و کالا در بورس‌ها و بازار‌های خارج از بورس به تشخیص شورای عالی بورس و اوراق بهادار.

۱۰- انتشار و نقل و انتقال اوراق مبتنی بر دارایی توسط اشخاص دارای مجوز فعالیت از شورای عالی بورس یا سازمان بورس و اوراق بهادار؛

۱۱-  خدمات حمل و نقل (اعم از بار و مسافر) درون و برون شهری و بین‌المللی جاده‌ای، ریلی و ‏دریایی؛

۱۲-  خدمات آموزشی، پژوهشی و ورزشی دارای مجوز از مراجع ذی­صلاح طبق آیین‌نامه‌ای که با پیشنهاد مشترک وزارتخانه‌های امور ‏اقتصادی و دارایی (سازمان)، علوم، تحقیقات و فناوری، آموزش و ‏پرورش، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ورزش و جوانان و دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح ظرف مدت ‏شش‌ماه از تاریخ ابلاغ این قانون به تصویب هیأت وزیران می‌رسد؛

۱۳-  قدرالسهم هزینه مشترک (شارژ) دریافتی توسط شرکت­های خدماتی موضوع قانون نحوه واگذاری مالکیت و اداره امور شهرک­های صنعتی مصوب ۳۱/ ۲/ ۱۳۸۷ از واحد‌های تولیدی، صنعتی و خدماتی مستقر در شهرک­های صنعتی بابت ارائه خدمات به آن‌ها

۱۴- خدمات فنی، بازسازی، تعمیر و نگهداری کالا‌های موضوع جزء (۱۷) بند «الف» این ماده که توسط مرکز وابسته به دستگاه­های نظامی، انتظامی و امنیتی ارائه می‌شود، مطابق فهرستی که با تصویب وزرای دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح و امور اقتصادی و دارایی ابلاغ می‌شود

تبصره- در مواردی که دریافت وجه توسط یک مؤدی مستند به فروش کالا یا ارائه خدمت نیست، مانند دریافت هرگونه خسارت، درآمد‌های حاصل از تسعیر دارایی‌های ارزی، انواع سود، انواع جریمه (مادامی که بخشی از بهای کالا و خدمات تلقی نگردد)، آورده نقدی یا غیر نقدی به عنوان سرمایه و انواع کمک‌های دولتی، عرضه خدمت محسوب نمی‌شود و مأخذ محاسبه مالیات نمی‌باشد.

مخالفت نمایندگان با معافیت نویسندگان و کارگردانان از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده

براساس این گزارش برخی از بند‌های ماده ۹ لایحه مالیات بر ارزش افزوده خلاف برنامه ششم بود و تصویب آن به دو سوم رأی نمایندگان نیاز داشت که برخی از آن‌ها در جلسه امروز مورد موافقت نمایندگان قرار گرفت و برخی دیگر رأی نیاورد.

گفتنی است از آن جایی که نمایندگان با معاف کردن برخی از کالا‌ها و خدمات از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده مخالفت کردند این بند‌ها برای اصلاح و تعیین تکلیف به کمیسیون اقتصادی ارجاع شد.

براساس این گزارش بند‌هایی از ماده ۹ لایحه مالیات بر ارزش افزوده که برای اصلاح به کمیسیون اقتصادی ارجاع شد به شرح زیر است:

جزء ۹ بند الف- شمش طلا و انواع حواله‌های کاغذی یا الکترونیکی دارای پشتوانه صد درصد طلا؛

جزء ۳ بند ب – و هرگونه تبلیغات در روزنامه‌ها و نشریات.

جزء ۴ بند ب- خدمات نویسندگی، کارگردانی و تهیه‌‌کنندگی فیلم (اعم از سینما و تلویزیون) و تئاتر، خدمات فیلم‌برداری، تدوین و ویراستاری فیلم و سریال.

جزء ۸ بند ب- بیمه‌ای و پژوهش و فناوری

جزء ۱۲ بند ب- صدور و ابطال، نقل و انتقال واحد‌های ‏‎سرمایه‌گذاری ‏صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارای مجوز از بورس اوراق بهادار.

جزء ۱۳ بند ب- خدمات واسپاری (لیزینگ) اشخاص دارای مجوز فعالیت از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.

جزء ۱۶ بند ب- خدمات اقامتی هتل­های سه ستاره و پایین‌ تر و سایر مراکز اقامتی دارای مجوز از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی یا اتحادیه‌‌های ذی‌ربط